Żeglarstwo wykorzystuje wiatr – działający na żagle, skrzydła lub latawce – do napędzania jednostki na powierzchni wody (żaglowiec, żaglowiec, windsurfer lub kitesurfer) nad wybranym kurs, który często jest częścią większego planu nawigacji.
Żeglarstwo opiera się na fizyce żagli, ponieważ czerpią one moc z wiatru, generując zarówno siłę nośną, jak i opór. Na zadanym kursie żagle ustawione są pod kątem, który optymalizuje rozwój siły wiatru, wyznaczany przez wiatr pozorny, czyli wiatr odczuwany z poruszającego się statku. Siły przenoszone przez żagle są przeciwstawiane siłom z kadłuba, stępki i steru żaglowca, aby umożliwić sterowanie kursem. Taka kombinacja sił sprawia, że można płynąć zarówno kursem z wiatrem, jak i pod wiatr. Kurs jednostki żaglowej wyznaczany jest zawsze od wiatru pozornego, który wyliczany jest na podstawie wiatru rzeczywistego i własnego. Konwencjonalne jednostki żaglowe mogą płynąć tak bardzo pod wiatr na ile pozwala im ich własny kąt martwy.
